Texas đã chính thức trở thành bang đầu tiên của Mỹ thực hiện bước đi nắm giữ Bitcoin với vai trò tài sản dự trữ chiến lược.
Ngày 25 tháng 11, ông Lee Bratcher, Chủ tịch Texas Blockchain Council, thông báo nền kinh tế lớn thứ tám thế giới, trị giá 2.700 tỷ USD, đã mua Bitcoin ETF giao ngay của BlackRock - IBIT - với giá trị 5 triệu USD.
Ông cho biết khoản phân bổ thứ hai trị giá 5 triệu USD cũng đã sẵn sàng để mua Bitcoin trực tiếp khi bang hoàn thiện khung pháp lý về lưu ký và thanh khoản theo luật dự trữ mới.
Hai khoản đầu tư này tạo cầu nối giữa hệ thống tài chính tổ chức hiện tại và tương lai nơi các chính phủ không chỉ mua mà còn nắm giữ Bitcoin.
Việc tiếp cận ban đầu không thực hiện trực tiếp trên blockchain. Texas tham gia thông qua IBIT, công cụ mặc định cho các tổ chức lớn muốn tiếp cận Bitcoin trong khuôn khổ pháp lý và vận hành quen thuộc.
Giao dịch này dựa trên Đạo luật Thượng viện số 21, một đạo luật được Thống đốc Greg Abbott ký vào tháng 6, thành lập Quỹ Dự trữ Bitcoin Chiến lược Texas.
Khuôn khổ này cho phép Tổng Kiểm soát viên bang tích lũy Bitcoin nếu tài sản duy trì vốn hóa thị trường trung bình 24 tháng trên 500 tỷ USD. Hiện chỉ có Bitcoin đáp ứng tiêu chí này.
Cấu trúc này đặt quỹ dự trữ ngoài ngân khố bang, quy định cấu trúc quản trị về cách lưu giữ tài sản và thành lập ủy ban tư vấn giám sát rủi ro, kiểm soát.
Khoản đầu tư 5 triệu USD đầu tiên còn nhỏ so với quy mô tài chính của bang, nhưng cơ chế thực hiện đóng vai trò quan trọng hơn con số.
Texas đang thử nghiệm việc hợp thức hóa Bitcoin như công cụ dự trữ nhà nước trong hệ thống tài chính cấp bang vốn quản lý hàng trăm tỷ USD ở các quỹ khác nhau.
Khi quy trình vận hành hoàn thiện, khoản đầu tư thứ hai sẽ là Bitcoin lưu ký trực tiếp, điều này dẫn đến các thay đổi về thanh khoản, minh bạch và kiểm toán.
Bang xây dựng quy trình tương tự lưu ký cấp quốc gia, thay vì môi giới tổ chức. Quỹ dự trữ sẽ yêu cầu đơn vị lưu ký đủ điều kiện, năng lực lưu trữ lạnh, quy trình quản lý khóa bảo mật, kiểm toán độc lập và lịch trình báo cáo.
Đây là nền tảng cho một mô hình có thể nhân rộng để các bang khác áp dụng mà không cần tái thiết kế cấu trúc quản trị.
Việc tiếp cận qua IBIT không nhằm ưu tiên ETF hơn Bitcoin gốc mà là giải pháp vận hành tạm thời.
Mới sang năm thứ hai, IBIT đã trở thành Bitcoin ETF được các tổ chức lớn nắm giữ nhiều nhất. Đây là quỹ ETF Bitcoin lớn nhất với tổng dòng vốn ròng trên 62 tỷ USD.

Dòng vốn ròng tích lũy BlackRock IBIT (Nguồn: SoSo Value)
Hiện tại, hạ tầng lưu ký cho khu vực công chưa phổ biến ở phần lớn các khu vực pháp lý, và việc xây dựng hạ tầng này cần quy trình mua sắm, bảo mật và phê duyệt chính trị. Vì vậy, bang sử dụng IBIT như giải pháp tạm thời để tiếp xúc với Bitcoin trong khi hoàn thiện cấu trúc lâu dài.
Xu hướng này tương đồng với các tổ chức lớn khác.
Đại học Harvard công bố IBIT là một trong những khoản nắm giữ cổ phiếu Mỹ lớn nhất quý III. Hội đồng Đầu tư Abu Dhabi tăng gấp ba lần mức tiếp xúc với IBIT cùng kỳ, đạt khoảng tám triệu cổ phiếu. Hệ thống hưu trí Wisconsin tiết lộ sở hữu hơn 160 triệu USD qua các ETF Bitcoin giao ngay đầu năm nay, cũng thông qua IBIT.
Mẫu số chung là các tổ chức lớn với mục tiêu, địa lý và khung rủi ro khác nhau đều chọn cùng một công cụ. IBIT cung cấp lưu ký qua trung gian uy tín, quy trình báo cáo đơn giản và trình bày kế toán theo chuẩn mực giá trị hợp lý có hiệu lực từ năm 2025.
Những tiện ích này khiến ETF trở thành lựa chọn mặc định cho các tổ chức công và bán công. Texas khác biệt ở chỗ mức tiếp xúc với IBIT chỉ là tạm thời.
Câu hỏi lớn là Texas sẽ trở thành ngoại lệ hay hình mẫu cho các bang khác.
Chuyên gia phân tích Bitcoin Shanaka Anslem Perera nhận định:
“Hiệu ứng dây chuyền là tất yếu. Bốn đến tám bang có thể nối bước trong mười tám tháng tới, với tổng dự trữ hơn 1.200 tỷ USD. Dòng vốn tổ chức dự kiến từ 300 triệu đến 1,5 tỷ USD trong ngắn hạn để học hỏi. Đây không phải là dự đoán, mà là lý thuyết trò chơi vận hành thực tế.”
Hiện đã có các bang như New Hampshire và Arizona ban hành luật dự trữ Bitcoin vì xem đồng tiền số này là tài sản dự trữ chiến lược trước hệ thống tài chính toàn cầu.
Nhiều bang khác có thể làm theo, tận dụng thặng dư để phân bổ vào Bitcoin nhằm đa dạng hóa, nhất là khi chuẩn mực kế toán mới đã loại bỏ bất lợi đánh giá lại theo giá thị trường.
Sự tham gia cấp bang có tác động vượt ra ngoài ý nghĩa biểu tượng. Mua ETF không làm thay đổi nguồn cung lưu thông do cấu trúc quỹ phát hành và mua lại cổ phiếu mà không rút Bitcoin khỏi thị trường thanh khoản.
Ngược lại, lưu ký trực tiếp sẽ rút Bitcoin ra khỏi nguồn cung giao dịch, giảm lượng coin khả dụng cho sàn và nhà tạo lập thị trường.
Điều này quan trọng nếu Texas mở rộng quy mô dự trữ vượt 10 triệu USD ban đầu. Nhu cầu cấp bang, dù ở mức khiêm tốn, cũng tạo ra lực mua mới, hoạt động ngược chu kỳ với nhà đầu tư lướt sóng và không đảo vị thế liên tục.
Chính sách này có thể làm giảm biến động và tăng độ nhạy giá của Bitcoin nếu các bang khác áp dụng tương tự.





